6 Şubat depremlerinde büyük yıkıma uğrayan Hatay’da, yeni mezar yerlerine ihtiyaç duyulması sebebiyle depremin ilk günlerinde haber verilmeden Yılmaz ailesinin Samandağ’daki kiralık arazisine 1000 civarında mezar kazıldı ve yüzlerce zeytin ağacı söküldü. Yılmaz ailesi konuyu mahkemeye taşıdı. Hatay Büyükşehir Belediyesi, sorumluluğun İçişleri Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve AFAD’ta olduğunu savunurken; Samandağ Kaymakamlığı da “Biz yapmadık” dedi.
6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremlerde büyük bir yıkıma uğrayan Hatay’da binlerce insanın hayatını kaybetmesi nedeniyle yeni mezar yerlerine ihtiyaç duyuldu.
1000’e yakın mezar yeri kazıldı
Depremin ilk haftasında Yılmaz ailesinin kiracı olarak kullandığı zeytinlik arazisine de aileye bilgilendirme yapılamadan resmi görevlilerce 1000 civarında boş mezar kazıldı. Mezar kazılması esnasında araziye 1972 yılında dikilen ve ortalama 50 yaşında olan yüzlerce verimli zeytin ağacı söküldü.
Mezarlar kullanılmadı
Ancak zeytin ağaçlarının hangi kurumun talimatıyla söküldüğü ise öğrenilemedi. Bu sürede kazılan mezarların birkaçı dışında neredeyse tamamı boş kaldı ve kimse defnedilmedi. Depremin üzerinden geçen 1 yılı aşkın zaman geçmesine rağmen Yılmaz ailesi hala zeytin ağaçlarının kim tarafından kesildiğini bilmiyor.
Kaymakamlığa ve belediyeye başvurdular
Yüsra Yılmaz ve ailesinin avukatı tarafından Hatay Büyükşehir Belediyesi, Samandağ Kaymakamlığı Milli Emlak Şefliği ve Samandağ Belediye Başkanlığı’na yapılan başvuruda, “3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun Uyarınca zeytinlik sahalarının daraltılamayacağının açıkça düzenlendiği, 1593 sayılı Kanun uyarınca mezarlıklar dışına defin işleminin yasak olduğu da dikkate alındığında idarenin hukuksuz eylem veya işlemi nedeniyle müvekkilin uğradığı zararın giderilmesi gerektiği açıktır” denilerek talepte bulunuldu.
Samandağ Belediyesi: Söküm, valilik ve kaymakamlık tarafından yapıldı
Hatay Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı İhsan Çakar’ın başvuruya verdiği yanıtta, zeytinlik alanının sökümünün taraflarınca gerçekleştirilmediği ve bölgeden sorumlu Koordinasyon Valisi ve Samandağ Kaymakamı tarafından yapıldığı belirtildi.
Mezarlık işlemleri, büyükşehirin yetkisinde
Samandağ Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü ise mezarlıklara ilişkin iş ve işlemlerin Hatay Büyükşehir Belediyesi’nin yetki ve sorumluluğunda olduğunu belirtti.
Kaymakamlık da reddetti
Samandağ Kaymakamlığı Milli Emlak Şefliği tarafından verilen yanıtta ise kira sözleşmesinin feshedildiği belirtilerek zeytinlik alana herhangi bir müdahalede bulunulmadığı kaydedildi. Söz konusu yanıtta, “Sözleşmeler Kaymakamlığımızın, 7426317 ve 7426274 sayılı Olurları ile fesh edilmiştir Parsel üzerinde idaremizce herhangi bir müdahale (zeytin sökme – mezar açma vb.) yapılmamıştır” ifadeleri kullanıldı.
Dava açıldı, Hatay Büyükşehir Belediyesi, sorumlu olarak bakanlıkları ve AFAD’ı gösterdi
Yapılan başvurulardan sonuç alınamaması ve zararın giderilmemesi üzerine Yılmaz ailesi, Hatay 3. İdare Mahkemesi’ne dava açtı. Hatay Büyükşehir Belediyesi, mahkemeye gönderdiği yazıda “Dava dilekçesinde yazılı olduğu üzere deprem ve nihayetinde sonuçlarından yetkili Bakanlık ve bağlı kuruluşları ile birlikte sair kurumlar sorumlu olacaktır. Nitekim AFAD, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığının herhangi bir deprem öncesi ve sonrası bakımından gerekli iş ve işlemleri yapmaya ilişkin görev ve sorumlulukları bulunmaktadır” denildi.
“Davanın reddi” talebi
Belediye, “Bir başka husus 6 Şubat depremleri çok yüksek derecede kuvvete ve yıkım şiddetine sahip olması ile Deprem Yönetmeliklerinde belirlenen öngörülerin / tahminlerin de önüne geçmiştir. Bu durum da İdareye bir kusuru yükletilemeyeceğini ortaya koymaktadır. Davaya konu nitelendirmenin bu husus da göz önüne alınarak yapılması ve davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir” talebinde bulundu.
Kaymakamlık: Arazi, Hazine’ye ait
Samandağ Kaymakamlığı Milli Emlak Şefliği ise Hatay 3. İdare Mahkemesi’ne gönderdiği yazıda, söz konusu arazinin Hazine’ye ait oluğunu bildirerek “Söz konusu davada idarenin hasım olarak gösterilmesinde isabet bulunmamaktadır”